Stan czytelnictwa, a pozycja e-booków w Polsce w 2016 roku
Wyniki z przeprowadzonych badań mają tendencje spadkową. Coraz mniej osób sięga po książkę. Czy czeka nas era w której książki będą dekoracją na półkach ?
W listopadzie 2016 roku Biblioteka Narodowa wraz z Kantar Public opracowała raport
w którym przedstawiła wyniki z badań dotyczących czytelnictwa w Polsce w 2016 roku. Dane te niestety nie zaskakują, utrzymują się na zbliżonym poziomie a nawet mają tendencję spadkową.
-
STAN CZYTELNICTWA W POLSCE
Jak pokazują badania na przełomie lat 2000- 2016 liczba osób czytających książki (co najmniej jedna książka na rok) zmniejszyła się z 54% do 37%. Tendencja spadkowa widnieje również
w reprezentacji osób, którzy czytają około 7 książek rocznie. W tym zakresie wyniki to z 22% do około 10-11%. Z czego to może wynikać? Czy jesteśmy tak zabiegani, że nie mamy czasu pochylić się nad książką? Czy jednak telewizor i gry komputerowe przodują w naszej rozrywce codziennej?
Wykres 1. Stan czytelnictwa książek w Polsce w latach 2000-2016r. (wartości procentowe)
-
KORZYSTANIE Z E-BOOKÓW
Według badań książki w formie elektronicznej czyta więcej mężczyzn (7%) niż kobiet (6%). Jest to zaskakujący fakt gdyż trend w czytaniu książek papierowych wiodą Panie. Różnica ta może wynikać z faktu iż mężczyźni znani są z gadżeciarstwa i wszystkie nowinki technologiczne są im bliższe. Ponadto statystycznie Panowie są bardziej odważni i otwarci na nowe propozycje technologiczne niż Panie.
Fanów e-booków jest najwięcej w wieku 20-39 lat (10%). Istotnym faktem jest również stan cywilny. Najwięcej czytelników elektronicznych książek jest w grupie osób które żyją
z partnerami (17%).
Przyjrzyjmy się jak e-booki umiejscowione są w naszych domowych zbiorach.
Należy zwrócić uwagę na bardzo zróżnicowaną strukturę wspomnianych zbiorów domowych. Respondenci deklarują, że oprócz książek w postaci papierowej posiadają również e-booki
i audiobooki (7-8%). Jest to bardzo istotne w dobie szybko się rozwijającego się Internetu. Badani deklarują również, że coraz mniej czytają prasę papierową, która odchodzi na rzecz prasy elektronicznej.
Wykres 2. Stosunek czytelnictwa prasy. (wartości procentowe)
Na poziomie ogólnych deklaracji do czytania książek w formacie elektronicznym przyznaje się 7% wszystkich respondentów w tym 3% deklaruje, że korzysta z czytnika kilka razy w ciągu roku.
Należy zwrócić uwagę, że książki w formacie elektronicznym są tańsze od tradycyjnej papierowej formy, dostępne niezależnie od stanu zaopatrzenia bibliotek, pobliskich księgarni czy (co najważniejsze dla niektórych z nas) nie ma potrzeby wychodzenia z domu aby je kupić. Bo komu by się chciało wychodzić kiedy za oknem zimno i pada deszcz? Albo gdy późnym wieczorem skończymy czytanie pierwszego tomu bardzo ciekawej książki a po drugi trzeba biec do księgarni ale dopiero jutro?
-
ŹRÓDŁA E-BOOKÓW, A STATUS SPOŁECZNY
Kontynuując myśl badań. Źródłem, z którego respondenci posiadają książki w formatach cyfrowych to pobieranie z Internetu (59 osób), 34 osoby zaznaczyły opcję „kupiłem” zaś 26 osób zadeklarowało, że dostało w ramach prezentu. Biorąc po lupę status społeczny definitywnie można stwierdzić, że najwięcej książek w formacie elektronicznym czytają osoby na stanowiskach kierowniczych oraz specjaliści. Wspomniane grupy zawodowe wyróżniają się częstym korzystaniem z komputera, Internetu oraz posługiwaniem się różnego rodzaju tekstami w formie elektronicznej. Po drugiej stronie szali znajdują się emeryci i renciści oraz osoby nieaktywne zawodowo, które zajmują się domem.
Wykres 3. Czytanie książek cyfrowych z perspektywy grup zawodowych.
Ciekawym i istotnym faktem z perspektywy badań jest to że osoby, które deklarują kupno wszelkiego rodzaju e-booków i czytanie książek w formie cyfrowej to w większym procencie mieszkańcy wsi oraz miast do 20 tys. mieszkańców.
-
E-BOOKI W BIBLIOTEKACH
Czy jesteście fanami bibliotek? Podobno teraz to sport. Temat ten został również poruszony
w badaniach. Według twórców raportu z nowych możliwości oferowanych przez biblioteki korzysta bardzo mały odsetek osób. 12% ankietowanych wskazało, że chętnie wypożycza do domu lub czyta na miejscu e-booki, audio-booki itp., 3% zaznacza, że chętnie wypożycza
e-booki przynajmniej raz w roku zaś 1% wiele razy w ciągu roku.
-
PERSPEKTYWY
Z pewnością cieszy każda deklaracja dotycząca przeczytania książki w ostatnim czasie bez względu na źródło pochodzenia, zwłaszcza ( jak zostało powyżej zarysowane) przy tendencji spadkowej czytelnictwa. Jednak w tym tunelu jest światełko za którym kryją się książki
w formacie elektronicznym. Bo kto wie może e-booki staną się nową definicją książki.
Całkowity raport z badań „Stan czytelnictwa w Polsce w 2016 roku znajdziecie pod linkiem: http://www.bn.org.pl/download/document/1492689764.pdf