Fundacja rodzinna w praktyce. Pytania i odpowiedzi

Wykaz skrótów | str. 25

Wprowadzenie | str. 27

Rozdział I

KWESTIE ZASADNICZE ZWIĄZANE Z FUNDACJĄ RODZINNĄ | str. 31

Pytanie nr 1

W jakim celu powstaje fundacja rodzinna? | str. 31

Pytanie nr 2

Czy nie ma już możliwości utworzenia innej fundacji niż fundacja rodzinna? | str. 35

Pytanie nr 3

Czy fundacja inna niż rodzinna może być zmuszona zakończyć działalność, gdy w polskim prawie pojawiła się fundacja rodzinna? | str. 36

Pytanie nr 4

Czy fundacja rodzinna może być utworzona przez przedsiębiorców? | str. 37

Pytanie nr 5

Czy fundacja rodzinna już od momentu ustanowienia będzie miała osobowość prawną? | str. 39

Pytanie nr 6

Czy rejestr fundacji rodzinnych jest jawny? | str. 41

Pytanie nr 7

Czy beneficjenci oraz inne osoby (podmioty) współpracujące z fundacją rodzinną mogą ponieść konsekwencje błędnych lub nieprawdziwych danych w rejestrze fundacji rodzinnych? | str. 42

Pytanie nr 8

Czy fundacja rodzinna już od momentu powstania będzie mogła dokonywać wypłat na rzecz osób uprawnionych? | str. 42

Pytanie nr 9

Czy fundacja rodzinna będzie miała wspólników? | str. 43

Pytanie nr 10

Czy spadkobiercy fundatora fundacji rodzinnej będą automatycznie uprawnieni do świadczeń powołanej przez niego fundacji? | str. 44

Pytanie nr 11

Czy powołanie fundacji rodzinnej jest obowiązkowe dla jakichś podmiotów? | str. 45

Pytanie nr 12

Czy polski obywatel nie może być już fundatorem lub beneficjentem zagranicznej fundacji rodzinnej? | str. 46

Pytanie nr 13

Czy fundacja rodzinna może być ustanowiona przez rolników? | str. 47

Pytanie nr 14

Czy osoby wykonujące wolne zawody oraz artyści mogą ustanowić fundację rodzinną? | str. 49

Pytanie nr 15

Czy można ustanowić więcej niż jedną fundację rodzinną? | str. 49

Pytanie nr 16

Czy fundacja rodzinna będzie prowadzić działalność gospodarczą jak inne podmioty? | str. 50

Pytanie nr 17

Czy fundacja rodzinna musi prowadzić działalność gospodarczą? | str. 54

Pytanie nr 18

Czy fundacja rodzinna będzie prowadziła działalność gospodarczą przedsiębiorcy, który ustanowił fundację rodzinną? | str. 54

Pytanie nr 19

Czy fundator może nadal sporządzić swój testament? | str. 54

Pytanie nr 20

Czy po wniesieniu pieniędzy lub rzeczy do fundacji fundator nadal będzie ich właścicielem? | str. 55

Pytanie nr 21

Czy proces związany z sukcesją przedsiębiorstwa trzeba będzie powtarzać po ustanowieniu fundacji rodzinnej? | str. 56

Pytanie nr 22

Czy fundacja rodzinna może zatrudniać pracowników? | str. 57

Pytanie nr 23

Czy fundator będzie mógł wykonywać swoje dotychczasowe uprawnienia wspólnika po wniesieniu udziałów do fundacji? | str. 57

Pytanie nr 24

Czy fundacja rodzinna to jedyne rozwiązanie dla przedsiębiorców na wypadek śmierci? | str. 58

Pytanie nr 25

Czy w umowie spółki należy zawrzeć postanowienia związane ze śmiercią wspólnika mimo planów związanych z ustanowieniem fundacji rodzinnej? | str. 58

Pytanie nr 26

Czy i kiedy ustanawiać fundację rodzinną w testamencie? | str. 59

Pytanie nr 27

Jaka czynność związana z ustanowieniem fundacji rodzinnej jest kluczowa? | str. 60

Pytanie nr 28

Czy do fundacji rodzinnej można wnosić nieruchomość lub nieruchomości? | str. 60

Pytanie nr 29

Czy majątek fundacji będzie uwzględniany przy obliczaniu zachowku? | str. 61

Rozdział II

POWSTANIE FUNDACJI RODZINNEJ | str. 66

Pytanie nr 30

Czy do ustanowienia fundacji rodzinnej wystarczy decyzja i chęć pracy na jej rzecz członków danej rodziny? | str. 66

Pytanie nr 31

Czy fundacja rodzinna może być ustanowiona tylko przez najbliższych członków rodziny? | str. 66

Pytanie nr 32

Czy jeden małżonek może ustanowić fundację rodzinną? | str. 67

Pytanie nr 33

Czy fundatorem fundacji rodzinnej może być spółka? | str. 67

Pytanie nr 34

Czy fundator może przekazać swoje uprawienia? | str. 68

Pytanie nr 35

Jeśli fundacja została ustanowiona przez więcej niż jednego fundatora, to czy muszą oni razem wykonywać swoje uprawnienia? | str. 69

Pytanie nr 36

Czy fundator będzie odpowiadał za zobowiązania fundacji? | str. 69

Pytanie nr 37

Za jakie zobowiązania fundatora będzie odpowiadała fundacja rodzinna? | str. 70

Pytanie nr 38

Czy odpowiedzialność fundacji za zobowiązania fundatora jest ograniczona? | str. 71

Pytanie nr 39

Czy nazwa fundacji rodzinnej może być dowolna? | str. 72

Pytanie nr 40

Czy do fundacji rodzinnej fundator może wnieść aktywa o dowolnej wartości? | str. 73

Pytanie nr 41

Czy fundator do fundacji rodzinnej może wnieść tylko środki pieniężne? | str. 74

Pytanie nr 42

Czy fundator będzie mógł wycofać wniesiony wkład? | str. 76

Pytanie nr 43

Czy aktywa mogą być wniesione do fundacji rodzinnej tylko na początku jej działalności? | str. 76

Pytanie nr 44

Czy do powstania fundacji rodzinnej wystarczy zwykłe pisemne oświadczenie fundatora? | str. 76

Pytanie nr 45

Co jest potrzebne do powstania fundacji rodzinnej? | str. 77

Pytanie nr 46

Co musi zawierać statut fundacji rodzinnej? | str. 78

Pytanie nr 47

Czy ustanowienie fundacji rodzinnej rodzi konieczność powołania zarządcy sukcesyjnego? | str. 84

Pytanie nr 48

Czy fundację rodzinną może ustanowić cudzoziemiec? | str. 84

Rozdział III

OSOBY UPRAWNIONE DO ŚWIADCZEŃ OD FUNDACJI RODZINNEJ | str. 86

Pytanie nr 49

Kim jest beneficjent fundacji rodzinnej? | str. 86

Pytanie nr 50

Czy fundacja rodzinna może ograniczyć wskazanie beneficjentów? | str. 86

Pytanie nr 51

Jakie świadczenia może spełniać fundacja rodzinna na rzecz beneficjentów? | str. 87

Pytanie nr 52

Czy świadczenia w postaci środków pieniężnych fundacja rodzinna może przekazywać beneficjentowi w gotówce? | str. 89

Pytanie nr 53

Kto może być beneficjentem fundacji rodzinnej? | str. 89

Pytanie nr 54

Czy beneficjentem fundacji rodzinnej może być sam fundator? | str. 90

Pytanie nr 55

Czy beneficjent może zrezygnować ze świadczeń fundacji rodzinnej? | str. 91

Pytanie nr 56

W jaki sposób beneficjent może zrzec się świadczenia? | str. 91

Pytanie nr 57

Co jest potrzebne do wykonania świadczenia na rzecz beneficjenta? | str. 92

Pytanie nr 58

Czy fundacja rodzinna będzie dysponować dokładnymi danymi beneficjentów? | str. 92

Pytanie nr 59

Czy dane beneficjentów fundacji rodzinnej będą jawne? | str. 93

Pytanie nr 60

Czy beneficjent może nie otrzymać świadczenia od fundacji rodzinnej, nawet gdy fundacja rodzinna ma wszystkie dane potrzebne do jego przekazania? | str.  94

Pytanie nr 61

Kiedy należy uznać, że fundacja rodzinna będzie miała problemy z wypłacalnością? | str.  96

Pytanie nr 62

Czy beneficjent będzie mógł rozporządzać swoim świadczeniem na wypadek śmierci? | str.  96

Pytanie nr 63

Czy świadczeniem, jakie otrzymuje beneficjent, będzie on mógł swobodnie rozporządzać za życia? | str.  97

Pytanie nr 64

Czy beneficjent może być zobowiązany do zwrotu świadczenia? | str.  97

Pytanie nr 65

Czy beneficjent musi liczyć się w każdym czasie z obowiązkiem zwrotu świadczenia? | str.  98

Pytanie nr 66

Czy beneficjent będzie miał wpływ na działalność fundacji rodzinnej? | str.  98

Pytanie nr 67

Czy zarząd może odmówić beneficjentowi udzielania wyjaśnień lub dostępu do dokumentów? | str.  99

Pytanie nr 68

Co może zrobić beneficjent fundacji rodzinnej, który uważa, że bezpodstawnie odmówiono mu udzielenia wyjaśnień lub dostępu do dokumentów fundacji rodzinnej? | str. 100

Pytanie nr 69

Czym jest zgromadzenie beneficjentów? | str. 100

Pytanie nr 70

Czy fundacja rodzinna może nie mieć zgromadzenia beneficjentów, a bieżącą obsługą świadczeń będzie zajmował się zarząd fundacji rodzinnej? | str. 102

Pytanie nr 71

Czy beneficjent fundacji rodzinnej musi brać udział w zgromadzeniu beneficjentów? | str. 102

Pytanie nr 72

Kto zwołuje zgromadzenie beneficjentów? | str. 103

Pytanie nr 73

Czy beneficjent lub beneficjenci sami mogą żądać zwołania zgromadzenia beneficjentów, nawet jeśli w fundacji działa zarząd? | str. 103

Pytanie nr 74

Czy beneficjent musi osobiście brać udział w zgromadzeniu beneficjentów? | str. 104

Pytanie nr 75

Czy poza zgromadzeniem beneficjentów beneficjent może wpływać na działalność zarządu lub rady nadzorczej? | str. 104

Pytanie nr 76

Czy beneficjent lub beneficjenci sami mogą zmienić statut fundacji rodzinnej? | str. 106

Rozdział IV

ZARZĄDZANIE FUNDACJĄ RODZINNĄ | str. 108

Pytanie nr 77

Czy fundacją rodzinną zarządzają osoby, które otrzymują świadczenia z fundacji rodzinnej? | str. 108

Pytanie nr 78

Jakie zadania wykonuje zarząd fundacji rodzinnej? | str. 109

Pytanie nr 79

Czy zarząd fundacji rodzinnej musi być liczny? | str. 112

Pytanie nr 80

Czy zarząd fundacji rodzinnej może być jednoosobowy? | str. 113

Pytanie nr 81

Czy członek zarządu fundacji rodzinnej powinien w swojej działalności przestrzegać jakichś szczególnych zasad? | str. 113

Pytanie nr 82

Kto może być członkiem zarządu fundacji rodzinnej? | str. 116

Pytanie nr 83

Kto nie może być członkiem zarządu fundacji rodzinnej? | str. 116

Pytanie nr 84

Czy osoba skazana może pełnić funkcję członka zarządu fundacji rodzinnej? | str. 119

Pytanie nr 85

Czy członek zarządu fundacji rodzinnej w jakiś szczególny sposób musi zgodzić się na pełnienie funkcji? | str. 120

Pytanie nr 86

Czy w sytuacji, gdy zarząd fundacji rodzinnej tworzy kilka osób, to wszyscy są tak samo uprawieni do zarządzania fundacją rodzinną? | str. 120

Pytanie nr 87

Czy każdy z członków zarządu fundacji rodzinnej może podpisywać umowy z podmiotami zewnętrznymi? | str. 121

Pytanie nr 88

Ile trwa kadencja członka zarządu fundacji rodzinnej? | str. 123

Pytanie nr 89

Kto powołuje zarząd fundacji rodzinnej? | str. 124

Pytanie nr 90

Czy członek zarządu fundacji rodzinnej może nie być odwołany? | str. 125

Pytanie nr 91

Czy członek zarządu fundacji rodzinnej może zrezygnować? | str. 125

Pytanie nr 92

Czy członek zarządu fundacji rodzinnej może pełnić swoją funkcję nieodpłatnie? | str. 126

Pytanie nr 93

Czy członek zarządu fundacji rodzinnej może podpisać umowę z fundacją rodzinną? | str. 127

Pytanie nr 94

Czy członek zarządu fundacji rodzinnej, który jest jednocześnie beneficjentem (otrzymuje świadczenie od fundacji), może podpisać umowę z fundacją rodzinną? | str. 128

Pytanie nr 95

Czy posiedzenia zarządu muszą odbywać się w lokalu fundacji rodzinnej? | str. 129

Pytanie nr 96

Czy członek zarządu fundacji rodzinnej może ponosić odpowiedzialność prywatnym majątkiem za nieprawidłowe zarządzanie? | str. 129

Pytanie nr 97

Po co jest rada nadzorcza w fundacji rodzinnej? | str. 130

Pytanie nr 98

Czy w fundacji rodzinnej musi być rada nadzorcza? | str. 131

Pytanie nr 99

Czy można być jednocześnie członkiem rady nadzorczej i zarządu fundacji rodzinnej? | str. 131

Pytanie nr 100

Ile osób musi liczyć rada nadzorcza? | str. 132

Pytanie nr 101

Kto powołuje członka rady nadzorczej fundacji rodzinnej? | str. 132

Pytanie nr 102

Czy rada nadzorcza przeprowadza także audyty fundacji rodzinnej? | str. 134

Pytanie nr 103

Jak często przeprowadzany jest audyt w fundacji rodzinnej? | str. 134

Pytanie nr 104

Kto przeprowadza audyt w fundacji rodzinnej? | str. 135

Pytanie nr 105

Czy osobą dokonującą audytu może być członek rady nadzorczej? | str. 137

Pytanie nr 106

Kto wybiera audytorów fundacji rodzinnej? | str. 137

Pytanie nr 107

Jakie dane musi podawać fundacja rodzinna w swojej działalności? | str. 137

Pytanie nr 108

Czym zarządzanie finansami fundacji rodzinnej różni się od zarządzania w innych podmiotach? | str. 138

Pytanie nr 109

Czy fundator i beneficjent fundacji rodzinnej mogą mieć wpływ na bieżące zarządzanie fundacją rodzinną, jeśli nie są członkami zarządu? | str. 139

Rozdział V

REJESTRACJA FUNDACJI RODZINNEJ I DOSTĘP DO REJESTRU FUNDACJI RODZINNYCH | str. 141

Pytanie nr 110

Kiedy fundacja rodzinna musi zostać zgłoszona do rejestru fundacji rodzinnych? | str. 141

Pytanie nr 111

Czy sąd rejestry ma określony czas na dokonanie wpisu fundacji rodzinnej do rejestru? | str. 142

Pytanie nr 112

Czy fundacja rodzinna może działać bez wpisu do rejestru fundacji rodzinnych? | str. 142

Pytanie nr 113

Czy każdy ma dostęp do danych o konkretnej fundacji rodzinnej? | str. 142

Pytanie nr 114

Czy dostęp do rejestru fundacji rodzinnych jest bezpłatny? | str. 143

Pytanie nr 115

Kto zgłasza fundację rodzinną? | str. 144

Pytanie nr 116

Czy poza zgłoszeniem konieczne jest składanie odrębnego wniosku o wpis fundacji rodzinnej do rejestru? | str. 145

Pytanie nr 117

Czy wniosek o wpis w rejestrze fundacji rodzinnych należy przygotować samodzielnie? | str. 145

Pytanie nr 118

Czy samo złożenie wniosku wystarcza do dokonania rejestracji fundacji rodzinnej? | str. 147

Pytanie nr 119

Czy rejestracja fundacji rodzinnej jest bezpłatna? | str. 149

Pytanie nr 120

Czy w zgłoszeniu podaje się także dane osobowe osób związanych z fundacją rodzinną? | str. 150

Pytanie nr 121

Czy wystarczy podać tylko siedzibę fundacji rodzinnej? | str. 151

Pytanie nr 122

Czy fundacja rodzinna musi mieć stronę internetową i adres poczty elektronicznej? | str. 152

Pytanie nr 123

Czy sąd rejestrowy weryfikuje wniosek o rejestrację fundacji rodzinnej? | str. 152

Pytanie nr 124

Czy wpisanie fundacji rodzinnej następuje z chwilą przekazania informacji fundatorowi? | str. 153

Pytanie nr 125

Czy kontrahent fundacji rodzinnej może sprawdzić, czy fundacja rodzinna jest już wpisana do rejestru fundacji rodzinnych? | str. 154

Pytanie nr 126

Czy dane fundacji rodzinnej zawarte w rejestrze są zawsze aktualne? | str. 154

Pytanie nr 127

Czy fundacja rodzinna może odpowiadać za błędne dane, które znalazły się w rejestrze fundacji rodzinnych? | str. 155

Pytanie nr 128

Czy można otrzymać odpis lub zaświadczenie z rejestru fundacji rodzinnych? | str. 156

Pytanie nr 129

Czy można otrzymać informacje tylko o numerze, pod którym wpisana jest fundacja rodzinna? | str. 157

Rozdział VI

ZAKOŃCZENIE DZIAŁALNOŚCI FUNDACJI RODZINNEJ | str. 159

Pytanie nr 130

Czy z uwagi na wielopokoleniowy charakter fundacji rodzinnej taka fundacja nigdy nie może zakończyć swojej działalności? | str. 159

Pytanie nr 131

Kiedy fundacja rodzinna ulega rozwiązaniu? | str. 160

Pytanie nr 132

Czy tylko statut może określać przyczyny rozwiązania fundacji rodzinnej? | str. 161

Pytanie nr 133

Czy zarządzanie fundacją rodzinną w sposób sprzeczny z jej celem lub interesami beneficjentów automatycznie oznacza zakończenie działalności fundacji? | str. 162

Pytanie nr 134

Czy fundacja rodzinna może być rozwiązana, jeśli jej beneficjent jest małoletni? | str. 163

Pytanie nr 135

Kiedy rozpoczyna się likwidacja fundacji rodzinnej i na czym ona polega? | str. 163

Pytanie nr 136

Kto otrzymuje mienie fundacji po jej rozwiązaniu? | str. 164

Pytanie nr 137

Czy takie same są przyczyny rozwiązania fundacji rodzinnej w organizacji jak fundacji rodzinnej? | str. 164

Pytanie nr 138

Czy fundacja rodzinna może zakończyć działalność w wyniku upadłości? | str. 165

Rozdział VII

PODATKI I KSIĘGOWOŚĆ W FUNDACJI RODZINNEJ | str. 167

Pytanie nr 139

Czy fundacja rodzinna będzie płaciła podatek z tytułu swojej działalności? | str. 167

Pytanie nr 140

Kiedy fundacja rodzinna będzie płaciła podatek od świadczeń? | str. 168

Pytanie nr 141

Czy inna będzie stawka podatku i podstawa obliczenia podatku, jeśli fundacja rodzinna jako świadczenie nie będzie wypłacała środków pieniężnych? | str. 169

Pytanie nr 142

Czy rozwiązaniu fundacji rodzinnej będzie także towarzyszyło prawo do zwolnienia podatkowego? | str. 171

Pytanie nr 143

Czy fundacja będzie płaciła podatek z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej? | str. 172

Pytanie nr 144

Czy fundacja rodzinna w organizacji może stracić prawo do zwolnienia podatkowego? | str. 174

Pytanie nr 145

Czy fundacja rodzinna może korzystać ze zwolnienia, jeśli jakieś składniki swojego mienia będzie udostępniać fundatorowi lub beneficjentom? | str. 175

Pytanie nr 146

Czy jest możliwe, aby fundacja rodzinna płaciła niższą stawkę podatku, gdy nie korzysta ze zwolnienia? | str. 177

Pytanie nr 147

Co to są ukryte zyski? | str. 178

Pytanie nr 148

Jaki jest podatek od ukrytych zysków? | str. 178

Pytanie nr 149

Jakie mamy świadczenia w postaci ukrytych zysków? | str. 179

Pytanie nr 150

Czy fundacja rodzinna będzie płaciła tzw. podatek od przychodów z budynków? | str. 182

Pytanie nr 151

Czy od wysokich świadczeń wypłacanych przez fundację rodzinną będzie pobierana danina solidarnościowa? | str. 183

Pytanie nr 152

Czy wniesienie przez fundatora mienia do fundacji rodzinnej będzie opodatkowane? | str. 183

Pytanie nr 153

W jakich terminach fundacja rodzinna będzie rozliczała podatek? | str. 184

Pytanie nr 154

Czy fundator lub beneficjent fundacji będą zwolnieni z podatku od spadków i darowizn, tak jak przy dziedziczeniu? | str. 185

Pytanie nr 155

Czy zwolnienie podatkowe dla najbliższych fundatora będzie możliwe w sytuacji, gdy fundacja będzie miała kilku fundatorów? | str. 185

Pytanie nr 156

Czy osoby, które nie są osobami najbliższymi wobec fundatora będą płacić podatek od otrzymywanych świadczeń? | str. 186

Pytanie nr 157

Czy za rozliczenia podatkowe i ewentualne zaległości podatkowe będzie odpowiadał beneficjent fundacji rodzinnej? | str. 188

Pytanie nr 158

Czy fundacja rodzinna będzie miała preferencje podatkowe w podatku od towarów i usług? | str. 188

Pytanie nr 159

Czy fundacja rodzinna będzie odpowiedzialna za zaległości podatkowe fundatora? | str. 189

Pytanie nr 160

Czy fundacja rodzinna może przekazywać informacje dotyczące swojej działalności i konkretnych beneficjentów na przykład naczelnikowi urzędu skarbowego? | str. 190

Pytanie nr 161

Jaka będzie odpowiedzialność karna za brak spełnienia żądania organu Krajowej Administracji Skarbowej? | str. 191

Pytanie nr 162

Czy fundacja rodzina może być wspólnikiem spółki na estońskim CIT? | str. 192

Pytanie nr 163

Czy zasady opodatkowania fundacji rodzinnych mogą się zmienić? | str. 193

Pytanie nr 164

Czy ustanowienie fundacji rodzinnej stanowić może unikanie opodatkowania? | str. 193

Pytanie nr 165

Czy fundacja rodzinna będzie korzystała z uproszczonych zasad prowadzenia ewidencji
księgowej? | str. 194

Pytanie nr 166

Na czym polega prowadzenie pełnej rachunkowości w fundacji rodzinnej? | str. 194

Pytanie nr 167

Kto będzie kierownikiem jednostki w przypadku fundacji rodzinnej? | str. 195

Pytanie nr 168

Czy sprawozdanie finansowe fundacji rodzinnej będzie polegało badaniu? | str. 196

Pytanie nr 169

Czy od świadczeń przekazywanych beneficjentom pobierana będzie składka ZUS lub NFZ? | str. 197

Pytanie nr 170

Czy wniesienie mienia do fundacji rodzinnej może być związane z podatkiem od czynności cywilnoprawnych (PCC)? | str. 197

Podsumowanie | str. 199

Załączniki | str. 201

Załącznik nr 1

Formularze związane z rejestracją fundacji rodzinnej | str. 201

Załącznik nr 2

200 kwestii związanych z ustanowieniem fundacji rodzinnej (check-lista) | str.  216

Załącznik nr 3

15 przykładowych postanowień statutu fundacji rodzinnych | str.  228

Załącznik nr 4

Formularze podatkowe związane z rozliczeniami fundacji rodzinnej | str. 239

Załącznik nr 5

Wyciąg z ustawy o fundacji rodzinnej istotnych z punktu widzenia rozliczeń podatkowych (15 ważnych artykułów) | str.  246